26/06/2023

Sverige

Iðn- og starfsmenntun

5 min.

Í hverju felast gæði í fullorðinsfræðslu?

Felast gæði í fullorðinsfræðslu í því að fjárhagsáætlun standist, að allir nemendur hafi fengið pláss í námi á vinnustað eða að flestir nemendur hafa lokið náminu? Þessar flóknu spurningar voru til umfjöllunar á ViS ráðstefnunni í byrjun maí.

Marie Egerstad

Marie Egerstad, formaður ViS. Mynd: ViS

Eitt af markmiðum fullorðinsfræðslu sveitarfélaganna er að þátttakandi fái vinnu. En ef það þýðir að nemandi hætti í námi áður hann hefur lokið því fækkar útskrifuðum nemendum úr skólanum. Þetta er dæmi um flækjustig sem veldur því að ekki er hlaupið að því að meta gæði fullorðinsfræðslu.

Þrátt fyrir það var fjallað um gæði frá nokkrum mismunandi sjónarhornum þegar samtök fullorðinsfræðsluaðila í Svíþjóð (Vuxenutbildning i samverkan ViS) héldu árlega ráðstefnu sína í Linköping í byrjun maí.

Erindi Mats Person menntamálaráðherra, var varpað á vefnum vegna þess að hann hafði kvefast illilega. Þar að auki voru fluttar fréttir frá sænsku menntamálastofnuninni og skólaeftirlitinu, og þá voru einnig í boði ólíkar vinnustofur um þemað gæði. Ráðstefnunni lauk með fyrirlestri listakonunnar og áhrifavaldsins Stinu Wolter sem hvatti þátttakendur til dáða.

Hér á eftir eru nokkur dæmi um umfjöllun á fyrra degi ráðstefnunnar sem fór fram á vefnum.

Mats Persson
Mats Persson menntamálaráðherra tók þátt á vefnum. Mynd: ViS

Ríkisstjórnin vill efla starfsnám fullorðinna

Hin tiltölulega nýja, borgaralega sænska ríkisstjórn veitir 719 milljónum sænskra króna til fullorðinsfræðslu. Meira en helmingi þeirrar upphæðar eða 400 milljónum, er varið til þess að efla starfsnám fullorðinna.

Mats Persson menntamálaráðherra lagði áherslu á að ekki vilji allir fara í háskóla og að hann telji að hróður starfsmenntunar sé að aukast.

Þegar Mats Persson var spurður að því hver helsti munurinn væri á núverandi og fyrrverandi rauðgrænni ríkisstjórn þegar kæmi að fræðslu fullorðinna, svaraði Mats Persson því til að ríkisstjórn hans hafi meiri væntingar og geri auknar kröfur til nemenda í SFI miðað við þá fyrri. SFI er skammstöfun á námi í sænsku fyrir innflytjendur.

Ríkisstjórnin veitir auknum framlögum til SFI fyrir úkraínska borgara sem hafa flúið stríðið.

Tímabærar breytingar á fullorðinsfræðslu

Simon Husberg frá sænsku menntamálastofnuninni kynnti tímabærar breytingar á komvux (meira á heimasíðu ViS). Komvux er stytting á kommunal vuxenutbildning sem er fullorðinsfræðsla á framhaldsskólastigi á vegum sveitarfélaganna í Svíþjóð.

Samþætt nám – styttri leið til vinnu?

Michaela Blume, menntaráðgjafi hjá sænsku menntamálastofnuninni, fjallaði um það sem kallað hefur verið samþætt menntun sem þýðir að verknám er samþætt SFI. Tilgangur samþættrar menntunar er meðal annars flýta leið nýbúa út á vinnumarkaðinn. Blume greindi frá nýloknu verkefni sem fjármagnað var af Félagsmálasjóði Evrópu sem leiddi til eftirfarandi niðurstaðna:

  • Náms- og starfsráðgjöf ætti að liggja sem rauður þráður í gegnum námið.
  • Náið samstarf ætti að vera á milli tungumála- og starfsnáms
  • Atvinnulífið ætti að taka virkan þátt í menntuninni.
Michaela Blume och Simon Husberg
Michaela Blume og Simon Husberg kynntu fréttir frá menntamálastofnuninni er varða fullorðinsfræðslu Mynd: ViS

Forheimskandi samfélag – fyrir þá sem hugsa ekki sjálfir

Mats Alvesson, prófessor í stjórnun og hagfræði við Háskólann í Lundi, lauk fyrsta degi Vis-ráðstefnunnar með skemmtilegum og ögrandi fyrirlestri um forheimskandi samfélag. Í forheimskandi samfélagi fylgir fólk í blindni lögum og reglum án þess að hugsa sjálft. Í slíku samfélagi veltir maður því fyrir sér hvort kennarar og skólastjórar vilji virkilega að nemendur læri eitthvað, eða hvort ásýndin skipti mestu.

Allt ætti bera þess merki að þeir læri eitthvað. Er verkefni skólans orðið það sama og meðferðarheimilis, eða geymslu, með það að markmiði að halda börnum og ungmennum frá götum og torgum? spurði Alvesson sjálfan sig.

Ekki gera bara eins og þér er sagt, hvatti hann. Hámenntun er ekki endilega merki um gæði eða tryggir réttan starfsmann á réttum stað.

– Í sumum tilfellum getur verið að það sé ekki afgerandi að ráða aðeins menntaða kennara þegar fólk með aðra gagnlega eiginleika er til staðar, sagði hann.

Meðal þátttakenda á ráðstefnunni voru fjöldi skólastjórnenda og annarra stjórnenda.

– Flest ykkar hafið skapað ykkur feril og fáið aðeins meira borgað en aðrir og talið meira á fundum. Maður þarf að búa yfir náðargáfu um hagnýta heimsku til að vera efni í stjórnanda, sagði Alvesson.

– Spyrjið ykkur: er mikilvægasta verkefni mitt að vera menntaleiðtogi eða að vera gluggaskreytari?

Kynningar frá ráðstefnunni eru aðgengilegar á heimasíðu ViS.

Nyeste artikler fra NLL

Illustration af en hånd, der holder jorden med vindmøller, solpaneler og flyvende fugle, omgivet af bjerge og træer, symboliserer bæredygtighed og grøn energi.

14/05/2025

Danmark

7 min.

Bæredygtighed bliver ofte opfattet som en relativ og ukonkret størrelse, men med otte principper i baghånden kan du arbejde evidensbaseret med udfordringerne i praksis, fortæller bæredygtighedsekspert Mikkel Pilgaard om metoden, der i daglig tale omtales som ”The Natural Step”.

Tre personer i mødelokale diskuterer kreative ideer med farvede tuscher og diagrammer på bordet.

05/05/2025

Danmark

5 min.

Sådan kan formativ evaluering styrke organisationers evne til at håndtere forandring.

Bente Bergsjordet

30/04/2025

Norge

5 min.

Norjan osaamisuudistuskomitea on selvittänyt, miten elinikäinen oppiminen työelämässä voidaan toteuttaa onnistuneesti. Nimestään huolimatta komitea ei ole hahmotellut isoa uudistusta, vaan suurin osa sen ehdotuksista perustuu olemassa oleviin toimintamuotoihin. Ajatuksena on vahvistaa ja jatkokehittää sellaista, mikä jo toimii hyvin. Komitea on luovuttanut kattavan raporttinsa, jossa esitetään laaja kirjo ehdotuksia 23 pääkohtaan tiivistettyinä.

Share This